Een van de meest voorkomende misvattingen over creativiteit is dat gedacht wordt dat het vooral -en dikwijls de enige manier- is om problemen op te lossen.
Het creatieve instinct (Jung) is een manier om zin te geven aan ons leven. En als er problemen zijn kan een creatieve aanpak helpen. We beperken dan echter onze horizon. Afgezien van het feit dat er weinig mensen zijn die graag problemen hebben, is leven toch wezenlijk meer dat problemen oplossen.
Management by objectives gaf dit ook aan: als de objectives (lees problemen) opgelost zijn, zijn we klaar. Dus bruikbaar als probleemoplossingstechniek, maar niet om nieuwe kansen te realiseren.
(Vergelijk associatief denken)
Creativiteit kan helpen om een beeld te creëren ( zodat we een idee hebben waar naartoe te gaan) en voorkomen dat we met verandering proberen om te gaan door hetzelfde te willen blijven en dus problemen op moeten lossen in de omgeving.
Dr. Martin Luther King wordt herinnerd niet vanwege zijn problemen maar vanwege zijn droom. En een droom is niets anders dan doelstelling die naar de toekomst leidt en energie kan geven.

Het is niet zozeer van belang of een storende invloed al dan niet een doel heeft, maar veeleer dat je met een doelgericht oog kijkt en de waarde van het onverwachte zoekt.
JAMES HILLMAN


Hieronder treft u zo’n benadering aan: een droom of wens realiseren, en daarvoor bekende technieken en methoden te herformuleren. Het is de bewuste wens om dat doel te realieren dat een appèl doet op onze creatieve vermogens.

Een kunstzinnig uitstapje
Mooie voorbeelden van herformuleren zijn te vinden in het werk van David Hockney.
De beperking van fotografie v.w.b. tijd en ruimte heeft hij geherformuleerd door de techniek van het Cubisme toe te passen in zijn foto's en schilderijen. Hij gebruikt hierbij de collagevorm. Bij het maken van de opnames heeft hij dus een beeld van wat hij wil bereiken, maar heeft hier wel lange tijd naar de mogelijkheden moeten zoeken.
Zijn uitwerking was een combinatie van de oude Chinese techniek van het 'omgekeerde perspectief'. De SKATER in New York laat de beweging zien die de waarnemer ter plekke gezien heeft; bevroren beweging(! ), die nu is vastgelegd in een foto.



Als we herformuleren a.h.v. zijn werk onder de loupe nemen, zien we dat er een paradox aanwezig is: namenlijk die van geduld vs. ongeduld.
Geduld omdat hij is blijven schilderen en fotograferen en ondertussen bleef zoeken naar een
manier om het idee (of droom) te realiseren. Ongeduldig omdat hij niet de manier had om zijn ‘innerlijke’ beeld weer te geven.
In een interview vertelt hij dat dit proces ruim 12 jaar geduurd heeft!!
Daartussen heeft hij diverse zijwegen bewandeld en gestudeerd, maar in het achterhoofd bleef de vraag of wens leven.... Dus een wezenlijk verschil met (snel ) een oplossing zoeken.


Als we bovenstaande foto goed bekijken zien we een man en een vrouw (Billy Wilder & echtgenote). Wat is hier gebeurd ? Een aantal foto’s zijn gemaakt en in vierkanten geknipt. Vervolgens zijn die in een patroon gelegd dat ‘bijna’ klopt. Als we deze foto voorgelegd krijgen , gaan we zelf de ‘foto samenstellen’. De kijker wordt dus actief gemaakt. En niet door een bordje met ‘gelieve 10 minuten te kijken’ maar door in de layout een uitdaging in te bouwen. Zou misschien wel eens een manier kunnen zijn om allerlei procedures aantrekkelijker te maken....



Een ander voorbeeld is de collage van Brooklyn Bridge.


Hier zien we de voeten van de kunstenaar en worden we ‘mee de brug opgenomen’. De kijker is geen buitenstaander meer die kijkt naar, maar een bezoeker die erin gaat.
Hier heeft David Hockney, alle zijden en vloer van de brug recht van voren gefotografeerd en die vervolgens op een plat vlak samengevoegd.
Een nieuw perspectief , een andere manier van kijken.



Terug naar index herformuleren.