Het gebruik van beelden en beeldspraak, ook bekend als metaforen, helpt om doelgericht te communiceren met een opdrachtgever, problemen te analyseren, verbeteringen te introduceren en visie te ontwikkelen a.h.v. concrete doelstellingen. Op aanschouwelijke wijze worden organisaties en organisatieprocessen begrijpelijk weergegeven. Het is een geliefd middel met een hoge didactische waarde bij organisatiediagnose en -verandering en bij managementtraining. Het betekent anders kijken: plaats nemen in de perceptie van de ander.

Anders kijken betekent vaardigheid in het bewust maken van onderliggende voor- en nadelen, immers niets is perfect en verbetering kun je systematisch aanpakken. De achter- en onderliggende beelden die mensen hebben bij het oganiseren worden als het ware gespiegeld in de toepassing en uitvoering. Die beelden bewust maken schept nieuwe mogelijkheden waar die eerst onmogelijk leken.

Het gebruik van metaforen leert en traint het vermogen om:

- anders te kijken

- te luisteren;

- samenhangen te zien;

- systematisch en met overzicht te werken;

- beter te communiceren;

-veranderingen/verbeteringen te plannen.

Als we een risico nemen, bevinden we ons in een situatie waarvan de uitkomst onbekend is en bestaat er de kans van verlies of negatieve gevolgen. Innovatie bestaat niet zonder risico’s. Het eenvoudige gegeven om buiten je gevestigde grenzen van denken te gaan, hetgeen noodzakelijk is voor het genereren van nieuwe ideeën, is een risico. De keuze voor een bepaalde aanpak bij een projekt, produkt of technologie en het uitsluiten van andere mogelijkheden, is riskant. De overgang van een nieuwe idee van ontwikkeling naar implementatie houdt vele risico’s in zich. Om een succesvol innovator te zijn, moet men zich bewust zijn van de mogelijke risico’s en de vaardigheden ontwikkelen om hiermee intelligent om te gaan op creatieve wijze.

Innovatie is noodzakelijk voor elke onderneming, maar niet iedereen heeft de bereidheid risico’s te nemen. De vaardigheid om innovatie te managen kent verschillende facetten zoals: persoonlijke, groep, organisatorische en omgeving.

Inhoud

Op het persoonlijke vlak betreft dit de geaardheid, ervaring, waarden, betrokkenheid om de gestelde doelen te bereiken, zelfvertrouwen in het algemeen en met betrekking tot de vereiste vaardigheden.

Voor een groep betreft dit de gevolgen die persoonlijke aktie heeft op haar of zijn direkte referentiegroep: gezin, vrienden en collega’s. De belangrijkste faktor die groepswerk bij innovatie succesvol maakt is vertrouwen. Daarnaast zijn er de normen en waarden binnen een organisatie, de druk om te conformeren: de risiscobereidheid neemt aanzienlijk toe in groepen, terwijl individueel lagere risico’s genomen zouden worden en de wijze waarop de verantwoordelijkheid wordt ervaren.

Voor een organisatie betreft dit vooral de filosofie, maar bovenal het gevoerde beleid en de cultuur. Bovendien is van belang de structuur, organisatorische ondersteuning en aanmoediging en het gevoerde beleid bij recente risicovolle aktiviteiten.

Alle bovengenoemde faktoren spelen zich niet af in een vacüum, maar in een omgeving. In de omgeving van iedere organisatie zijn er faktoren die hun invloed hebben op innovatief gedrag. Bijvoorbeeld, de markt, de industrie, aandeelhouders, de nationale cultuur en millieu.

De risicobereidheid verschilt per individu, groep of organisatie en per situatie. Zonder erbij na te denken neemt iedereen allerlei risico’s, in hobby’s zoals steile wand klimmen of motorracen, terwijl niet gemakkelijk van baan veranderd wordt. Een onderneming zal gemakkelijk een nieuwe produkt op de markt brengen en lang aarzelen voor een nieuwe structuur, terwijl de andere een produkt pas na zeer uitgebreid marktonderzoek uitbrengt en gemakkelijk de organisatie verandert.

Bij de start van innovatie moeten alle relevante faktoren goed worden overwogen. Allereerst zal er een visie moeten worden ontwikkeld. Als er een optimistische visie bestaat kunnen kosten, opbrengsten en waarschijnlijkheden worden geanalyseerd.

Iedereen die door haar of zijn werk betrokken is bij innovatieaktiviteiten. Duidelijk inzicht in de omvang en draagwijdte van eigen inbreng in groepsaktiviteiten, zal motivatie en succes verhogen. Creatief leren betekent een eigen visie ontwikkelen en de bereidheid hebben

risico’s te nemen en de uitdaging te zoeken. Door duidelijk te leren analyseren en techieken te gebruiken kunnen risico’s ingeschat worden.

Werkwijze

Na een onderzoek van het fenomeen innovatie zal het creatieve innovatieproces worden doorlopen a.h.v. een concrete opdracht. Door terugkoppeling, reflectie en vergelijking van de verschillende methoden van aanpak zal vaardigheid ontwikkeld worden.

Indien gewenst en/of noodzakelijk zullen een aantal praktijk cases behandeld worden: o.a. P & G, paradigms and grapevines, de introduktie van een creatieve houding bij Proctor and Gamble; Adaptors and Innovators: different perceptions of the psychological climate for creativy; Diagnosing innovation management potential; Affecting innovation, innovatie bij Kodak. Deze zullen worden onderzocht op hun succesfaktoren en inzicht moeten geven in de relevante faktoren bij innovatie a.h.v. de vier stappen bij creatief denken: